21 sierpień

Podstawy produkcji kiszonek

Duży wpływ na opłacalność produkcji bydła ma odpowiednie przygotowanie oraz konserwowanie pasz objętościowych, których źródłem mogą być dobrze prowadzone użytki zielone. Kiszonka z łąk razem z kiszonką z kukurydzy zapewniają podstawową bazę paszową przez cały rok. Właściwie przygotowana może pokryć nawet do 60% potrzeb pokarmowych przeżuwacza, dlatego dobrze jest znać zasady produkcji sianokiszonki.

Odpowiednio przygotowana sianokiszonka stanowi źródło:

  • suchej masy (30-40%),
  • białka ogólnego w suchej masie (14-20%),
  • włókna w suchej masie (21-27%),
  • wartościowych składników mineralnych i witamin.

Sianokiszonka wyróżnia się:

  • swoistym, aromatycznym, przyjemnie kwaskowym zapachem,
  • kolorem kiszonki powinien być najbardziej zbliżony do koloru surowca wyjściowego z odcieniem lekko brązowym.

Technologia zbioru ma ogromny wpływ na jakość kiszonki. Termin zbioru, stopień podsuszenia, czas leżenia na polu oraz stopień rozdrobnienia to podstawowe czynniki wpływające na jej walory smakowe, odżywcze oraz predyspozycje do długiego przechowywania.

 Właściwy termin zbioru:

  • trawy – od początku do pełni kłoszenia wiodących gatunków traw.
  • motylkowe – lucerna, Koniczyna czerwona w czystym siewie lub w mieszance z trawami – od pączkowania do początku kwitnienia
  • zielonki strączkowe – faza strąka płaskiego,
  • mieszanka zbożowa lub zbożowo-strączkowa (GPS) – dojrzałość mleczna ziarna owsa lub jęczmienia.

Stopień podsuszenia wpływa  na wielkość strat powstających w procesie kiszenia oraz skład chemiczny. Finalna zawartość suchej masy przed ostatnim etapem procesu przygotowywania sianokiszonki powinna wynosić:

  • 30 – 35% – gdy zakiszana będzie w pryzmie,
  • 45% – jeśli zakiszać będziemy w belach.

Rozdrobnienie: zielonka powinna być posiekana na 2030 mm elementy  im mniejsze, tym łatwiej poddają się procesowi zakiszania i usuwania nadmiaru powietrza podczas ugniatania

Czas przygotowania kiszonki powinien być możliwie jak najkrótszy, aby nie powodować niepotrzebnie powiększania strat składników pokarmowych.

Wspomaganie procesu zakiszania                                                                                  

Według współczesnej wiedzy dotyczącej sporządzania kiszonek nie należy mieć najmniejszych wątpliwości co do stosowania odpowiednio dobranych dodatków do zakiszania. Oferowane dodatki do kiszonek ułatwiają przebieg procesu zakiszania, dzięki czemu zostaje zahamowany rozwój niepożądanych drobnoustrojów: pleśni, drożdży, bakterii tlenowych, które zmniejszają wartość pokarmową kiszonki oraz pogarszają parametry jakościowe.

  Dodatki kiszonkarskie gwarantują uzyskanie kiszonki zawierającej najważniejsze kwasy (mlekowy, octowy, propionowy) we właściwych proporcjach, co ma ogromne znaczenie w procesie wykorzystania paszy w organizmie krowy. Wśród aktualnie stosowanych dodatków kiszonkarskich wyróżnia się:

  • dodatki naturalne o dużej zawartości węglowodanów stymulujące fermentację, np. melasa, śruty zbożowe,
  • inokulanty – pełniące funkcję stymulatorów lub inhibitorów fermentacji (pobudzają rozwój i zwiększają aktywność bakterii fermentacji mlekowej zakwaszając środowisko oraz hamują jednocześnie rozwój niepożądanych bakterii).
  • konserwanty chemiczne, w skład których wchodzą mieszaniny związków chemicznych (kwasów organicznych lub ich soli, najczęściej kwasu mrówkowego, propionowego lub mlekowego) stosowane w postaci płynnej (kwasy) lub proszku (sole).
[insert-modal-contact-form]