Powszechny Spis Rolny – PSR 2020

Spis rolny przeprowadzany będzie na terytorium RP w terminie od 1 września do 30 listopada 2020 r., według stanu na dzień 1 czerwca 2020 r. Spis obejmie zasięgiem równocześnie cały kraj.

Spisywane będą gospodarstwa, które 1 czerwca br. prowadziły działalność rolniczą.

PSR realizowany jest jako badanie pełne, skierowane do gospodarstw rolnych, osób fizycznych oraz osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Zakres, formę i tryb przeprowadzenia spisu, tryb prac związanych z przygotowaniem i opracowaniem wyników spisu reguluje Ustawa o powszechnym spisie rolnym w 2020r. przyjęta przez Prezydenta RP. Udział w spisie jest obowiązkowy. Brak udziału w spisie rolnym może skutkować nałożeniem kary grzywny określonej w ustawie o statystyce publicznej.

W spisie rolnym zapytamy m.in. o powierzchnię gruntów i liczbę zwierząt gospodarskich, uprawy rolne i ogrodnicze. Zbierzemy dane o liczbie ciągników, maszyn rolniczych i budynków gospodarskich, ale tylko tych związanych z prowadzoną produkcją rolniczą. Formularz spisowy jest podzielony na 11 działów.

Spis będzie prowadzony w gospodarstwach indywidualnych oraz w gospodarstwach rolnych osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. W przypadku gospodarstw rolnych osób fizycznych (gospodarstwa indywidualne) spisem rolnym zostaną objęte wszystkie gospodarstwa rolne o powierzchni 1 ha użytków rolnych i więcej, a także gospodarstwa o powierzchni poniżej 1 ha użytków rolnych prowadzące działy specjalne produkcji rolnej lub produkcję rolną o następującej skali:

• 0,5 ha – dla plantacji drzew owocowych;
• 0,5 ha – dla krzewów owocowych;
• 0,5 ha – dla warzyw gruntowych;
• 0,5 ha – dla truskawek gruntowych;
• 0,5 ha – dla chmielu;
• 0,3 ha – dla szkółek sadowniczych;
• 0,3 ha – dla szkółek ozdobnych;
• 0,1 ha – dla tytoniu;
• 5 sztuk – dla bydła ogółem;
• 20 sztuk– dla świń ogółem;
• 5 sztuk – dla loch;
• 20 sztuk – dla owiec ogółem;
• 20 sztuk – dla kóz ogółem;
• 100 sztuk – dla drobiu ogółem;
• 10 sztuk – dla zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych.

Ogrody działkowe nie spełniają powyższych kryteriów, więc nie będą objęte spisem rolnym.

W spisie rolnym będą zbierane dane, dotyczące m.in.:

• osoby kierującej gospodarstwem rolnym;
• położenia gospodarstwa na obszarach o ograniczeniach naturalnych;
• osobowości prawnej;
• typu własności użytków rolnych;
• produkcji ekologicznej;
• rodzaju użytkowanych gruntów;
• powierzchni zasiewów według upraw;
• powierzchni nawadnianej;
• zużycia nawozów mineralnych i organicznych;
• pogłowia zwierząt gospodarskich według grup wiekowo-użytkowych;
• rodzaju budynków gospodarskich;
• liczby maszyn i urządzeń w gospodarstwie rolnym;
• wkładu pracy w gospodarstwo rolne użytkownika i członków jego gospodarstwa domowego oraz pracowników najemnych.

W spisie  nie będzie pytań o:

• majątek rolników – podmiotem spisu jest gospodarstwo rolne.  Pytamy o składowe elementy gospodarstwa rolnego (procentową ilość, a nie ich wartość).
• zarobki rolników, czy wartości przychodów – zbierzemy informacje o wkładzie pracy w gospodarstwo rolne przy prowadzeniu produkcji rolniczej oraz o fakcie prowadzenia w gospodarstwie również działalności pozarolniczej. Chodzi o przybliżone podanie, jaką część (w %) dochodów stanowią dochody z prowadzonej działalności rolniczej, działalności pozarolniczej, pracy najemnej i źródeł niezarobkowych, takich jak emerytury i renty. 
• sprzedawane przez gospodarstwa rolne produkty – tylko o to, czy gospodarstwo rolne w ogóle prowadzi sprzedaż produktów rolnych. Oczekujemy jedynie odpowiedzi twierdzącej lub zaprzeczającej.

W ramach prac spisowych został rozesłany list od Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, który osobiście zachęca wszystkich objętych obowiązkiem spisowym rolników do wzięcia udziału w tym najważniejszym badaniu rolniczym w Polsce.

List zawiera najważniejsze instrukcje związane z organizacją spisu, w tym  numer gospodarstwa rolnego (w lewym górnym rogu listu) – który służy odbiorcom do logowania do aplikacji spisowej.

Uruchomiono również infolinię spisową o numerze 22 279 99 99 (koszt połączenia zgodny z cennikiem operatora) z którą można się kontaktować w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących spisu rolnego. Uzyskać tam będzie można pomoc w wypełnieniu formularza spisowego, zweryfikować tożsamość rachmistrza terenowego, upewnić się czy nasze gospodarstwo jest objęte obowiązkiem spisowym czy zgłosić fakt, że już nie prowadzimy gospodarstwa rolnego.

Powszechny Spis Rolny będzie przeprowadzany następującymi podstawowymi metodami:

• samospisu internetowego, poprzez formularz spisowy dostępny na stronie GUS, polegający na weryfikacji, aktualizacji i uzupełnieniu danych
• samospis przez telefon – dzwoniąc na infolinię spisową

oraz metodami uzupełniającymi, realizowanymi przez rachmistrzów tj.

• wywiadu telefonicznego przeprowadzonego przez rachmistrza spisowego;
• wywiadu bezpośredniego przeprowadzonego przez rachmistrza wyposażonego w przenośne urządzenie mobilne.

Jeżeli z użytkownikiem gospodarstwa skontaktuje się rachmistrz spisowy, rolnik ma obowiązek udzielić rachmistrzowi odpowiedzi na pytania z formularza spisowego.

Realizacją spisu rolnego kierują kolejno:

• Generalny Komisarz Spisowy – Prezes GUS, dr Dominik Rozkrut;
• Zastępca Generalnego Komisarza Spisowego – dyrektor Centralnego Biura Spisowego (CBS) – dr Janusz Dygaszewicz;
• Wojewódzki komisarz spisowy – wojewoda w wojewódzkim biurze spisowym, którego zastępuje dyrektor właściwego urzędu statycznego;
• Gminny komisarz spisowy – wójt/burmistrz/prezydent w gminnym biurze spisowym.

Jednostkami powołanymi do realizacji prac spisowych są: Centralne Biuro Spisowe, wojewódzkie biura spisowe i gminne biura spisowe., które m.in.: mają zapewniać stanowiska do dokonania spisu, organizowały nabory na rachmistrzów i brały udział w szkoleniach rachmistrzów/egzaminach i przygotowaniu do wykonywania czynności spisowych oraz współdziałały w popularyzacji spisu rolnego.

Obowiązek realizacji spisów rolnych nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2018/1091 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zintegrowanych statystyk dotyczących gospodarstw rolnych oraz rozporządzeń (WE) nr 1166/2008 i (UE) nr 1337/2017 (Dz. Urz. L 200 z 07 .08.2018). Jednocześnie obowiązek ten wynika z rekomendacji Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), zawartych w dokumencie pt. Światowy program spisów rolnych rundy 2020 r.

Główny Urząd Statystyczny zapewnia, że wszystkie dane osobowe i dane o gospodarstwie rolnym są prawnie chronione i objęte tajemnicą statystyczną. Administratorem danych osobowych jest Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Dane zebrane w spisie rolnym służą m.in. do opracowania programów rozwojowych polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich i realnie przekładają się na wielkość środków, które Polska otrzymuje na programy rozwojowe dla rolnictwa.